Verrekijker afstellen

Hoe stel ik een verrekijker af?

Je nieuwe verrekijker is binnen! Nu wil je er natuurlijk zo snel en goed mogelijk mee aan de slag. Wij helpen je graag op weg met ons stappenplan waarmee jij je verrekijker gemakkelijk af kunt stellen. Natuurlijk hebben we ook een paar tips voor wanneer je op pad gaat met je verrekijker én leggen we uit hoe je je verrekijker kunt onderhouden.

Snel naar: In te stellen onderdelen | Verrekijker afstellen | Verrekijker gebruiken | Onderhoud | Telescoop | Spotting scope

Welke onderdelen stel je af?

  • De lenzen aan de voorkant van de verrekijker zijn de objectieflenzen. 
  • De brug zit het midden van de verrekijker, hiermee bepaal je de afstand (plooi) tussen de oculairs.
  • De oculairs deze zitten aan de achterkant van de verrekijker en hierdoor kijk je. 
  • De oogdoppen zijn de rubberen ringen die vastzitten aan de oculairs.
  • Het dioptriewiel, hiermee wordt de laatste hand gelegd aan het scherpstellen. Als je een bril of lenzen draagt is de kans groot dat je deze niet hoeft in te stellen.
  • Het scherpstelwiel, dit is het laatste onderdeel van de verrekijker en ook meteen het meest gebruikte. Deze zit in het midden van de verrekijker.

Zo stel je je verrekijker af

Stap 1: De brug afstellen

Wanneer je je verrekijker gaat afstellen, begin je met de brug. Je moet er namelijk voor zorgen dat de breedte, ofwel de plooi, van de verrekijker comfortabel is voor jouw ogen. Dit doe je allereerst door de verrekijker op de breedste stand te zetten. Zie je vervolgens twee cirkels? Dan moet de plooi kleiner en de brug dus smaller in. Blijf rustig de brug verstellen tot je maar één cirkel ziet. Als je het punt hebt gevonden dat er maar één cirkel zichtbaar is, dan staat de brug goed afgesteld. 

Eén cirkel

Een goed afgestelde brug laat één cirkel zien

twee cirkels

Als de brug niet goed is afgesteld, zie je twee cirkels

Stap 2: De afstand van de oogdoppen

Aan de achterkant van een verrekijker zitten de oculairs met hierop oogdoppen. De oogdoppen zorgen ervoor dat je de kijker comfortabel tegen je gezicht kunt houden, ze sluiten licht buiten en bepalen de afstand tussen de oculairs en je ogen. Draag je een bril? Dan is deze stap zo gedaan, omdat je bril al de nodige afstand creëert, heb je niet nog meer afstand nodig tot de oculair. Je kunt de oogdoppen volledig dichtdraaien.

Draag je géén bril? Draai dan de oogdoppen helemaal uit. Kijk door de verrekijker, is het beeld scherp en helder? Perfect, dan is deze stand prima voor jou. Is het beeld niet mooi rond of zie je zwarte vlekken? Draai dan de doppen een klein beetje in en kijk nog een keer. Speel met de afstand en draai steeds kleine stukjes tot je een perfect scherp en cirkelvrij beeld hebt. Heb je dit punt gevonden? Dan zijn de oogdoppen ingesteld. 

oogdoppen en dioptrie

Stap 3: De dioptrie scherpstellen

Vrijwel iedereen heeft een kleine afwijking in sterktes tussen beide ogen. In het dagelijks leven merk je hier niet veel van. Toch merk je met een verrekijker dat het beeld niet helemaal scherp is als je de dioptrie niet instelt. De kans is aanwezig dat je ogen dit compenseren, maar dat kan vermoeiend zijn voor je ogen. Daarom gaan wij in deze stap uitleggen hoe je de dioptrie goed afstelt. 

Voor deze stap is het belangrijk dat je ongeveer 12 meter ver kunt kijken. Bekijk je omgeving en zoek daarna een herkenningspunt op ongeveer 12 meter afstand, het zou het mooiste zijn als dit een contrastrijk object is, denk aan een verkeersbord of letters.

Tijd om scherp te stellen. Sluit je rechteroog en kijk alleen met links. Zoek het herkenningspunt. Draai aan het dioptriewiel tot het beeld voor je linkeroog haarscherp en kristalhelder is. Sluit daarna je linkeroog en open je rechteroog. Zoek hetzelfde herkenningspunt en draai weer aan het dioptriewiel tot ook dit beeld haarscherp en kristalhelder is. Ook met dit oog is alles perfect te zien? Open dan nu beide ogen en geniet van je subliem afgestelde verrekijker. 

Nog een laatste tip voor het instellen van de dioptrie: Bij sommige kijkers kun je de instelling niet vastzetten. Noteer of onthoud dan de dioptrie instellingen. Daar heb je de volgende keer dat je op pad gaat profijt van.

Stap 4: Scherpstellen op het object

Als allerlaatste stel je met het scherpstelwiel scherp op het object dat je wil bekijken. Deze manier van scherpstellen gaat gemakkelijk en snel. Neem hier altijd even de tijd voor. Anders gaan je ogen compenseren voor de onscherpte en raken  je ogen snel vermoeid.

scherpstellen object

Je verrekijker gebruiken

Na het instellen van je verrekijker kun je gaan kijken. Om zoveel mogelijk plezier te beleven en behouden met je verrekijker geven we je nog graag een aantal tips mee.

Tip 1: Wees lief voor je verrekijker

Een verrekijker is een draagbaar precisie-instrument dat je leven lang mee kan gaan. Je verrekijker verdient daarom een beetje extra liefde en aandacht. Natuurlijk, verrekijkers worden zo gemaakt om super stevig en robuust te zijn. Maar helaas, ze zijn niet onverwoestbaar. Met een stevige riem hang je de kijker veilig om je nek en verklein je het risico op schade. Na  gebruik kun je de kijker opbergen in een hoes.

Tip 2: Kijk niet door je verrekijker tijdens het lopen

Lopen terwijl je door een verrekijker kijkt is erg gevaarlijk. Doe dit dan bij voorkeur ook niet. Afstanden zijn moeilijk in te schatten en je loopt het risico obstakels over het hoofd te zien.

Tip 3: Gebruik eens een statief

Wanneer je jouw kijker langdurig gebruikt, kun je vermoeide armen krijgen. Je armen stilhouden wordt hierdoor lastiger. Gelukkig zijn veel verrekijkers met een statief te gebruiken, waardoor je langer naar één object kunt kijken zonder vermoeide armen. Sommige kijkers hebben hiervoor direct een aansluiting, andere hebben een adapter nodig.

statief gebruiken

Tip 4: Kies de juiste vergroting

Je hebt verrekijkers met verschillende vergrotingen. Het is verstandig om een vergroting te kiezen bij het object dat je wilt bekijken. Een 8x vergroting is over het algemeen prettig en lichtsterk, daarnaast is het gezichtsveld breder. Dit heeft als voordeel dat trillingen vanuit je handen minder merkbaar zijn. Door de hogere lichtsterkte en de stabiliteit zijn de 8x verrekijkers ideaal voor de actieve kijker en allround inzetbaar. 

Met een 10x verrekijker wordt het gezichtsveld kleiner maar lijkt het object waarnaar je kijkt nog dichterbij. Hierdoor is het beeld wel gevoeliger voor trillen. Belangrijk is daarom jezelf te stabiliseren, gebruik bijvoorbeeld een statief of ga lekker zitten aan een tafel. Er komt wat minder licht uit de kijker dan bij een 8x dus in de schemer wordt je beeld wat donkerder.

Je verrekijker onderhouden

Bij regelmatig gebruik kan een verrekijker vies worden. Daarom is het belangrijk om je kijker goed te onderhouden. Hiermee voorkom je wazige beelden, krassen en beschadigingen. Onderhoud kost niet veel tijd en is zo gedaan. 

Houd de lenzen schoon

Maak er een gewoonte van even de objectieven en oculairs goed schoon te maken voordat je de kijker opbergt. Eerst moeten de stof- en zandkorrels verwijderd worden. Houd hiervoor de lens die gereinigd moet worden naar beneden, gebruik een borstel of lenspen om de korrels zachtjes weg te borstelen. De korrels vallen naar beneden en dus weg van de lens. Controleer daarna de lenzen nog of alle korrels echt weg zijn, dit kan eventueel met een loep. Is je verrekijker waterdicht? Dan mag je de lenzen ook afspoelen onder de kraan met lauw water. Let op: gebruik hiervoor nooit een (lens)doekje. Want dan wrijf je de korrels over de coating of lens heen en dit veroorzaakt minuscule krasjes en beschadigingen.

Om de lenzen te reinigen en te ontvetten kun je een microvezeldoek en speciale reinigingsvloeistof gebruiken. De microvezeldoek wordt meestal bij een verrekijker geleverd. Daarnaast is het gebruik van een reinigingsvloeistof aan te raden. Hiermee ontvet en reinig je de lens zonder de coating te beschadigen. Doe één druppeltje reinigingsproduct op de microvezeldoek en maak zachtjes een ronddraaiende beweging. Wrijf niet te hard en ook niet in één heen-en-weerbeweging. Is de lens weer helder en schoon? Neem dan de lens af met een droge microvezeldoek tot al het residu weg is en de lens volledig schoon.

Gebruik altijd de juiste producten voor het reinigen van de lenzen. Papieren zakdoeken of keukenpapier bevatten ruwe houtvezels die lenzen onherstelbaar kunnen beschadigen. Huishoudelijke middelen, zoals aceton en afwasmiddel tasten de coating aan. Gebruik daarom enkel stoffen en middelen die specifiek bedoeld zijn voor het reinigen van verrekijkers, zoals de Zeiss Lens cleaning set.

lens cleaning

Vocht en zonlicht

Veel verrekijkers zijn spatwater- of volledig waterdicht, maar ook dan is het belangrijk om je kijker goed droog te maken wanneer die nat is geworden. Dit doe je door de kijker droog te deppen met een microvezeldoek. Laat de kijker daarna op kamertemperatuur een paar dagen zonder beschermdoppen rustig drogen. Leg de kijker niet in direct zonlicht! Dit kan condens veroorzaken.

Laat je kijker ook als hij droog is niet (langdurig) in de zon liggen. De (rubberen) behuizing kan (haar)scheurtjes gaan krijgen en je loopt dan ook het risico op condensvorming. Laat de kijker ook absoluut niet in de auto liggen. Het dashboard van de auto kan in de zomer achter glas temperaturen van 40 tot 50 graden bereiken.

spottingscope en verrekijker

De beste keuze

De beste keus is voor iedereen anders. Waarvoor ga je hem gebruiken? Bekijk hiervoor onze keuzehulp voor verrekijkers. Daar leer je meer over alle mogelijkheden en welke kijkers hierbij passen. 

Meer inspiratie

Wil je nog meer inspiratie opdoen of nieuwe dingen leren? Bekijk dan de volgende artikelen of inspiratieblogs.

verrekijker keuzehulp

VERREKIJKER KEUZEHULP

Je wil een verrekijker aanschaffen. Maar welke kies je dan?

> Lees artikel

dieren

HOE WERKT EEN VERREKIJKER?

Hoe werkt een verrekijker nu precies?

> Lees artikel

vliegtuig

VLIEGTUIG SPOTTEN

Vliegtuig spotten, een fascinerende hobby. Ontdek onze belangrijkste tips.

> Lees artikel

vogelspotten

VOGELS SPOTTEN

Vogels je ziet ze overal. Maar waar moet je op letten bij het spotten?

> Lees artikel