Bas Losekoot

Bas Losekoot over zijn Urban Millennium Project


Nikon fotograaf Bas Losekoot (1979) is gespecialiseerd in portret- en documentairefotografie. Hij studeerde Fotografie aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag, daarna Cinematografie aan de Filmacademie in Amsterdam en hij slaagde recentelijk voor een master "Photography and Urban Cultures' aan Goldsmiths, University of London. Zijn liefde voor cinema- en studiowerk weet hij op een verrassende manier te combineren in zijn straatfotografie. Bas is begaan met kleine sociologische onderwerpen die zichtbaar zijn in het dagelijkse publieke domein. 

Bas publiceerde in 2021 zijn boek 'Out of Place', wat net als het project Urban Millennium over mensen en steden gaat. Het Urban Millennium Project is veelzijdig internationaal gepubliceerd in o.a.: The New Yorker, CNN Editions, IMA Magazine en the British Journal of Photography. Het project is tentoongesteld in o.a.: BOZAR/Paleis van Schone Kunsten in Brussel, Voies-Off/Les Rencontres d’Arles, Jimei x Arles in China, FF Naarden, Noorderlicht, LagosPhoto, FotoIstanbul, Focus Festival Mumbai, Kaunas Gallery in Litouwen, Villa Pérochon in Niort en Unseen Amsterdam.

Wij interviewden Bas en vroegen hem alles over zijn Urban Millennium Project. Hieronder lees je meer!

Het Urban Millennium Project

Als we het over het Urban Millennium Project hebben, is het belangrijk om te weten wat dat nu precies is. Bas vertelt dat het Urban Millennium inhoudt dat er meer mensen in de stad woonden dan op het platteland. Hij omschrijft dit verschijnsel als het begin om erover na te denken over hoe steden zich ontwikkelen en hoe dit het menselijk gedrag gaat beïnvloeden. De 'belofte van de stad' sprak hem aan. "Het idee dat je bijvoorbeeld als vluchteling of nieuwe bewoner op zoek bent naar een beter leven. Dat vond ik erg interessant. Want wat is nu precies de aantrekkingskracht van die stad en bouwen we op deze manier wel ideale steden? Zijn we niet beter af op het platteland?" 

Dit gegeven was de aanleiding van het project. Verder wilde Bas onderzoeken hoe wij als mensen omgaan met de toenemende drukte van de stad en de nabijheid van 'vreemdelingen'. Hij vertelt dat het eigenlijk helemaal niet de bedoeling was om naar negen steden te gaan om te fotograferen. 

"In het begin dacht ik: het zou mooi zijn als ik drie steden kon doen. Drie werden er al snel vijf en uiteindelijk werden dat er negen. New York, Sao Paolo, Seoul, Mumbai, Hong Kong, London, Lagos, Istanbul en Mexico City."


Het idee begon vorm te krijgen in New York, waar Bas een workshop van Alex Webb volgde met de toepasselijke titel 'finding your vision'. "Alex Webb is in mijn ogen de beste straatfotograaf ter wereld. Ik had al veel opleidingen gedaan en raakte gefascineerd door straatfotografie, de stad als inspiratiebron. Dus ik dacht; als ik het dan toch ga leren, moet ik dat van de beste doen." Bas vertelt vervolgens dat hij toen al het idee in zijn hoofd had om mensen op straat te gaan fotograferen met flitsers. "En waar kon ik dit nu beter uitproberen dan in New York?"

Op de vraag of Bas anders is gaan fotograferen na die workshop, antwoordt hij bevestigend. "Dat had vooral te maken met hoe je je op moet stellen op straat. Ook over het ontdekken van goede plekjes, dus waar je moet gaan staan als fotograaf, heb ik veel geleerd. Dat kan bijvoorbeeld zijn op een plek waar heel veel mensen samenkomen of waar een interessante lichtval is. Alex Webb heeft ook een gezegde: 'Smell the possibility of a photograph'. Daarmee bedoelt hij dat je op een gegeven moment weet of voelt dat je op een plek bent waar iets kan gaan gebeuren." Bas leerde ook om stil te staan op een plek. "Dat klinkt misschien heel simpel, maar is iets wat we eigenlijk niet vaak genoeg doen. Het is ook iets wat heel raar gevonden wordt. Maar als je eenmaal over die schaamtegrens heen bent, scheelt dat een hele hoop."

De meest indrukwekkende stad

Van de negen megacities waar Bas gefotografeerd heeft, noemt hij Lagos in Nigeria als de meest indrukwekkende stad om te fotograferen. "De mensen, de kleuren, de kleding, de haardracht, ga zo maar door. De hele straat is een grote markt, dus er is enorm veel energie. Aan de andere kant is er ook heel veel herrie, drukte en onveiligheid, maar dit maakte de straat wel echt een visueel spektakel."

Ook Mumbai is één van zijn favoriete steden. "Mumbai is een verademing. Daar is alles heel relaxt en kun je in alle rust fotograferen wat je maar wilt. Ik wil niet generaliseren, maar mijn ervaring is dat de mensen heel nieuwsgierig en betrokken zijn. Een fijne omgeving om in te werken." 


Houding op straat

Bas vertelt dat de moeilijkste steden om te fotograferen de rijkere steden zijn. "Dat heeft te maken met een hoop achterdocht of wantrouwen. Ik heb eigenlijk het meest last van beveiligingsagenten van kantoorgebouwen. En daarna de politie. Met de mensen zelf gaat het eigenlijk altijd goed. Daar heb ik nog nooit problemen mee gehad. Natuurlijk zijn er mensen die liever niet gefotografeerd willen worden. Als ze dit aangeven doe ik dat niet en loopt het goed af. Soms vragen mensen of ik de foto wil deleten. En dat hoef ik niet te doen, maar ik ben van mening dat alles wat op straat gebeurt open en eerlijk moet gaan. Je moet altijd vertellen wie je bent, wat je doet en je mag mensen geen nadeel berokkenen. Ik vind het niet leuk als mensen op een foto zouden staan op een manier die zij zelf niet fijn vinden. Ik denk ook heel vaak aan hoe ik het zelf zou vinden als ik gefotografeerd zou worden op de manier zoals ik het doe. Het is vrij ingrijpend wat ik doe, daar ben ik me wel van bewust."

"Het grootste compliment dat ik kan krijgen is dat mensen mijn werk intiem vinden. En dat is het ook wel een beetje. Het project is nu zelfs 'private lives in public places' gaan heten. Je zou kunnen stellen dat mijn aandacht is verschoven van architectuur naar sociologie. Het project gaat nog steeds over hoe we ons tot de stad verhouden en ook tot elkaar, maar vooral tot onszelf."

Het aanspreken van mensen

Mensen spreekt Bas nooit van te voren aan. "Ik praat nooit met de mensen voordat ik een foto maak. Ik wil dat de mensen mij niet opmerken, omdat ik denk dat je anders de situatie verandert. Aan de andere kant sta ik te flitsen en schiet ik best veel foto's achter elkaar, dus mensen zien wel dat je foto's maakt. Als je naar mijn foto's kijkt, zou het kunnen dat een aantal mensen echt wel door hebben dat ze worden gefotografeerd. Zelf kijk ik vaak door de zoeker en werk met een lange lens, dus ik zie vaak niet wat mensen van mij denken. Maar zodra je een foto hebt gemaakt, moet je wel altijd om je heen kijken en mensen de kans geven om je aan te spreken of dat zelf doen." 

Bas vertelt ook dat het regelmatig gebeurt dat hij foto's naar mensen toe stuurt. "Dat moet je ook echt doen, vind ik." Het moment dat mensen naar hem toekomen is vaak de avondspits. In de ochtend is het druk, dan hebben mensen haast en interesseert het ze vaak helemaal niets dat er een fotograaf staat. In de ochtendspits gebeurt het dus zelden dat mensen Bas aanspreken. "In de avondspits is het anders, omdat mensen dan meer tijd hebben. Dan bied ik zelf ook vaak aan om de foto op te sturen. Ik ben van mening dat dat iets is wat je terug kunt geven als fotograaf, dus dat moet je zeker doen."

Waar Bas op let op straat

Als Bas de straat op gaat, zoekt hij naar plaatsen waar mensen omringd worden door vreemdelingen. Plekken waar hij de 'private lives in public places' gaat vinden, zoals hij dat zelf zo mooi omschrijft. Dat zijn vaak plaatsen waar mensen heel dicht op elkaar staan. Denk aan ingangen van metrostations, drukke winkelstraten of kruispunten. Verder is Bas geïnteresseerd in de manier waarop wij ons presenteren op straat. "Dat is niet alleen kleding, maar ook het masker dat we dragen. Ik merk dat als we onderweg zijn, we van masker wisselen. We gaan van de ene naar de andere rol en in het verkeer laten we dat masker even vallen." Bas omschrijft dat als het masker van zelfbescherming, de manier waarop we laten zien dat we niet met mensen in contact willen komen. En dat is precies wat hij vastlegt. 

Keuze voor flitslicht

Uniek aan zijn project is dat Bas gebruik maakt van flitslicht. De keuze voor flitslicht gaat terug naar zijn tijd in New York, waar hij gefascineerd raakte door dubbele lichtsituaties in de straten. "Dat betekent dat er een spiegelend gebouw staat waar de zon in reflecteert. Die ketst dat gereflecteerde licht eigenlijk weer terug op straat, waardoor je zowel tegenlicht als frontaal licht hebt. Ik merkte dat ik daar heel vaak naar op zoek ging. Tot het moment dat er bewolkte dagen waren en dit niet mogelijk was. Toen dacht ik: wat nou als ik dit zelf na ga bootsen? Wat gebeurt er als ik de apparatuur van een fotostudio of filmset mee naar buiten neem? Dan wordt de wereld mijn studio." Zo gezegd, zo gedaan en sindsdien gaan de flitsers mee naar buiten. 

Maar waarom nu precies die flitsers? "Flitsers versterken de capaciteit waar fotografie over beschikt om een beeld te bevriezen. Ze leggen extra nadruk op een stilgezette beweging en doordat je flitst wordt alles nog vele malen scherper. Zo kun je details vastleggen die je met het blote oog niet zou zien."

 

De apparatuur van Bas

Bas fotografeert op straat met de D850 van Nikon. Deze combineert hij met een 24-70mm en een 70-200mm objectief. Daarnaast neemt Bas altijd zijn flitser (Nikon SB-5000) mee.

Nikon D850

De Nikon D850 is een krachtige full frame spiegelreflexcamera die de perfecte combinatie van resolutie, snelheid en lichtgevoeligheid biedt. Hij is uitgerust met een 45.7 megapixel back-illuminated CMOS sensor zonder low-pass filter en een EXPEED 5 beeldprocessor. Dit zorgt voor exceptionele scherpte en een uitzonderlijk dynamisch bereik dat reikt van 64 tot 25.600. Bovendien is de D850 uitgerust met Focus Shift en Focus Stack functie. Ideaal voor macrofotografie. 

Nikon D850

Nikon AF-S 24-70mm f/2.8E ED VR

De Nikon AF-S 24-70mm f/2.8E ED VR is een professioneel standaard zoomobjectief met groot diafragma en Silent Wave Motor voor snelle en stille autofocus. Dit objectief is voorzien van Nano Crystal Coat om schitteringen te verminderen en biedt een randscherpte die zelfs de scherpte van vergelijkbare objectieven met een vast diafragma kan overtreffen. De ED (Extra-low Dispersion) en Asferische elementen corrigeren chromatische aberraties terwijl de scherpte en het contrast verbetert.

Nikon AF-S 24-70mm f/2.8E ED VR

Nikon AF-S 70-200mm f/2.8E FL ED VR

De Nikon AF-S 70-200mm f/2.8E FL ED VR is een nieuw telezoomobjectief met een nieuw optisch ontwerp en verbeterde beeldstabilisatie die bovendien sneller, lichter en handzamer dan ooit is. De optische constructie biedt uitstekende prestaties en scherpte tot in de hoeken en de combinatie van de VR-stand SPORT, verbeterde AF-tracking en verbeterde belichtingsregeling maken zeer snelle serieopnamen mogelijk. De lens is voorzien van een Nano Crystal Coat die lensflare minimaliseert.

Nikon AF-S 70-200mmf/2.8E FL ED VR

Nikon SB-5000 Speedlight

De Nikon SB-5000 AF Flitser biedt een verhoogde mate van controle en betrouwbaarheid voor Nikon FX of DX camera's. Met een Nikon D5 of D500 DSLR met een apart verkrijgbare WR-R10 Wireless Remote Controller en WR-A10 Wireless Remote Adapter, kun je maximaal zes groepen van 18 SB-5000 AF Flitsers (A, B, C, D, E, F) bedienen tot een afstand van 30 meter. Het draadloze optische TTL-systeem zorgt voor naadloze integratie met Nikon camera's. Ideaal dus voor verschillende soorten fotografie. 

Nikon SB-5000 Speedlight

Terug naar de overzichtspagina