In het eerste jaar dat professioneel fotograaf Nico Brons op de Fotoacademie een met zijn iPhone gemaakte opdracht inleverde, werd die door de docent meteen afgekeurd. Het was toch echt de bedoeling dat er werk kwam dat met een echte camera gemaakt was. Maar eigenwijs als Brons was (en is), bleef hij werk maken met zijn telefoon. 'In het tweede jaar vertelde ik het er alleen niet meer bij en toen was het goed' vertelt hij lachend. In 2013 zou hij als eerste in Nederland afstuderen met werk dat met een mobiele telefoon gemaakt was.
"Bij smartphonefotografie komt het helemaal aan op mijn fotografische blik"
Landscape
The big mouthNico begon pas een paar jaar geleden serieus te fotograferen, nadat hij door ziekte moest stoppen met zijn werk in de automatisering. ‘Het duurde ook even voor men wist wat ik mankeerde, maar toen ik eenmaal de goede medicatie had, kon ik weer vooruit gaan denken: wat nu?’ Het werd fotografie; Nico ging studeren aan de Fotoacademie. ‘Daarvoor maakte ik natuurlijk ook foto’s: ik was ooit vliegtuigspotter. Ik deed alles met de camera op volautomatisch. Maar dat was meer vastleggen dan fotografie. En zeker niet creatief.’
Nico, op de Fotoacademie heb je geleerd om de camera helemaal zelf in te stellen voor maximale controle over het beeld. Vervolgens ga je dan toch vooral aan de slag met een camera waarmee je alleen iets aan de belichting kunt doen. Dat is toch vreemd? Nico begrijpt de verwarring: 'Maar als ik met mijn iPhone werk, voel ik me bevrijd en gaat er een blik creativiteit open. Ik hoef niets meer in te stellen, alles gaat automatisch. Het komt helemaal op mijn fotografische blik aan. Noem het het grote loslaten van de techniek.
Voor zijn professionele opdrachten gebruikt Nico geen smartphone, maar de Fujifilm X-Pro 2, de Fujifilm X-H1 en de Fujifilm GFX-50s. ‘Geweldige toestellen,’ vindt hij. ‘De beelden van de camera's zijn natuurlijk wel scherper dan die van de telefoon. Smartphonefoto’s missen, zeker op groter formaat, de scherpte van een camera met een grote sensor. Ze zijn altijd wat wolliger. Daar komt nog bij dat ik als fotograaf voor (onder meer) het Algemeen Dagblad natuurlijk niet binnen kan wandelen met een smartphone in de hand. Dan neemt men je helaas niet serieus.’
Nico’s fascinatie met smartphonefotografie begon met Instagram. ‘Toen het nog een foto-app met een paar leuke filtertjes was.’ Tegenwoordig heeft Nico nog wel een account, maar de filters van deze app gebruikt hij niet meer. Ook de Zoom-community was een inspiratiebron, maar ook daar vond hij op een gegeven moment niet meer wat hij zocht en ging hij zelf op zoek. ‘Ik ben het filter inmiddels voorbij.’ Nico’s werk is te zien geweest in New York, Toronto, Melbourne en Los Angeles.Zijn creatieve foto’s worden zelfs bestempeld als kunst.
Omdat hij zijn smartphonefoto’s zwaar bewerkt, kunnen de werken van Nico ook afgedrukt worden op groot formaat. Zichtbare pixels spelen simpelweg geen rol op dit kruispunt van fotografie en kunst, waar dat bij grotere afdrukken van een met een telefoon genomen foto natuurlijk wel het geval is. ‘Tot A2-formaat gaat het, met wat ik maak, prima.’ Elk kunstwerk van Nico begint met een of meerdere foto’s. ‘Ik gebruik alleen de standaard fotografie app van mijn iPhone. Dat is omdat ik meteen als ik iets zie, zo snel mogelijk een foto wil maken. Ik wil niet eerst een app opzoeken, daar vervolgens de camerafunctie van kiezen om dan de foto te kunnen maken. Veel te veel gedoe.’ Wat hij wel regelmatig gebruikt zijn voorzetlensjes, statieven en lampen. ‘Maar meestal pak ik toch de standaardcamera, die heb ik in een handomdraai paraat.’
Tornado
VeiledHij fotografeert van alles: (professionele) modellen, of een straat waarin huizen gebouwd worden, of juist gesloopt, een paspop. Eigenlijk alles waarvan de Amersfoorter weet (of sterk vermoedt) dat hij er later iets mee kan. Omdat hij zoveel apps gebruikt, weet hij ook vrijwel meteen wat er met bepaalde beelden mogelijk is. De workflow van Nico is instinctief. ‘De eindeloze toepassingen van een smartphone geven mij de mogelijkheden beelden te creëren die rechtstreeks uit mijn gedachten komen.’
Net als veel andere enthousiaste smartphonefotografen gebruikt Nico het veelzijdige Snapseed (van Google) om zijn foto’s te bewerken. Voor Nico is de bewerking in Snapseed slechts het begin. 'Ik kijk eerst naar de standaard dingen, zoals contrast en verzadiging en soms gebruik ik de zwart-wit functie. Maar daarna begint het voor mij pas echt en gaat de trucendoos open. Het gaat te ver om hier alle apps te noemen die Nico gebruikt, maar éen belangrijke app kan niet ongenoemd blijven: Image Blender.
Want wie creatief wil zijn, moet in ieder geval in staat zijn om verschillende foto’s of effecten op elkaar te plakken en ze meer of juist minder doorzichtig te maken. Snapseed werkt in lagen en u kunt in dit programma ook met dubbele belichtingen werken, maar ImageBlender is daar veel sterker in. Hiermee kunt u eindeloos afbeeldingen over elkaar leggen, deze ten opzichte van elkaar te draaien en de dekking regelen.
Andere al dan niet betaalde apps op Nico’s telefoon zijn Superimpose om objecten vrijstaand te maken, Picsart, Touchretouch, LensFX en niet te vergeten Distressed FX. Soms gebruikt de Amersfoorter maar een bepaald onderdeel van een app, omdat die net doet waar hij naar zoekt. Denk aan Halftone, dat eigenlijk bedoeld is om van een foto een (verouderd) plaatje uit een stripboek te maken.
De tekstballonnetjes negeert Nico volledig, maar de ‘oud papierfilters’ gebruikt hij voor bijzondere structuren in zijn afbeeldingen. ‘Je kunt het zo gek maken als je zelf wilt,’ concludeert Nico. ‘Ik zeg altijd: ga uitproberen, maar hou het subtiel. Dat doe ik tenminste. En als je je weg in de techniek van je apps eenmaal kent, heb je in drie minuten een kunstwerk.’ Voor wie nog meer inspiratie zoekt, is er Phonographer, een magazine gewijd aan smartphonefotografie.