Het liefst trekt natuurfotograaf Bob Luijks er in zijn eigen provincie Limburg op uit. ‘We reizen de hele wereld rond om bijzondere dingen te ontdekken, zonder besef van de natuur in onze eigen achtertuin’, zegt hij. ‘Maar ik realiseer me dat ik het met Limburg erg getroffen heb als het om mooie natuur gaat.’ Vanzelfsprekend kent hij er de weg, hij fotografeert op plaatsen die maar weinig mensen kennen. En dan is er nog zijn ‘local patch’.
Bob Luijks | Mooiste plekken | Een 'eigen' ven | Hoe? | Grensmaas | Bob over Fujifilm | Voorbeeldfoto's
Bob Luijks (1980) is fulltime professioneel natuurfotograaf. Hij woont in het prachtige Limburg. Van jongs af aan was hij graag buiten. Eerst om het buiten zijn, later vanuit een interesse over het hoe, wat en waarom.
Deze interesse gaat niet alleen uit naar de dieren- en plantenwereld, maar vooral ook naar de achtergronden van het landschap. Deze kennis en interesse zie je terug in de foto’s van Bob. Bob is autodidact en raakte ongeveer 15 jaar geleden besmet met het fotografievirus. Waar het aanvankelijk ging om het vastleggen van zijn waarnemingen, wilde Bob al snel meer: de natuur next door van haar mooiste kant laten zien. In de fotografie kun je Bob het best typeren als een duizendpoot. Het fotograferen vormt slechts een vertrekpunt voor alle andere activiteiten en werkzaamheden, zoals het schrijven van tijdschriftartikelen en boeken, het vormgeven daarvan, het overdragen van zijn passie via workshops, fotosafari’s en presentaties. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Natuurfotografie Magazine.
"Oei, een gewetensvraag," zegt Bob met een glimlach als hem gevraagd wordt naar de mooiste plekken voor macrofotografie in zijn thuisprovincie. "Het hangt af van het seizoen. In het voorjaar ga ik naar het Savelsbos, want als het daar eenmaal gaat bloeien, vind je er alle plantjes die je je als macrofotograaf maar kunt wensen: anemoon, daslook, noem maar op. Een prachtige plek. 's Zomers ga ik het liefst naar de Grensmaas." De rivier loopt door een natuurgebied dat ook dienst doet als wateropvang bij hoog water. "In dit jaargetijde vind je hier veel bloemen en insecten. Een prachtige plek voor macrofotografie."
'Ik raad iedereen aan een natuurgebied in de buurt te zoeken. Daar heb je als natuurfotograaf heel veel aan.'
Hoewel Bob zelf helemaal geen stadsmens is ("Ik mijd plekken met veel mensen"), kan je volgens hem ook in steden goed uit de voeten als natuur- of macrofotograaf. "Met name in oudere steden zoals Maastricht heb je plekken waar zich een heel eigen natuur ontwikkelt. Op de resten van de oude stadsmuur van deze stad vind je bijvoorbeeld planten en insecten die je nergens anders in Nederland tegenkomt."
Sinds de zomer van vorig jaar is de Sint Pietersberg (de voormalige ENCI-mergelgroeve) toegankelijk voor natuurliefhebbers. Bob komt er graag. "Een icoon van de Limburgse natuur. Door de kalkrijke grond en de zuidelijke ligging van Limburg, waardoor het er warmer is, zie je hier plantensoorten die je elders in Nederland niet ziet. Het is ook een vlinderhotspot, met de grootste variatie vlinders in Nederland. Het is natuurlijk een raar, afgegraven landschap, maar dat geeft het tegelijkertijd een verbazende schoonheid. Ik ben heel benieuwd hoe zich dat de komende jaren ontwikkelt."
Bob heeft ook wat hij noemt een 'local patch': enkele kleine vennen in een heideveld waar hij binnen een paar minuten kan zijn. "Ik raad iedereen aan zo'n stukje natuur in de buurt van zijn of haar huis te vinden. Op het moment dat er iets bijzonders gebeurt met het weer of met het seizoen ben je er zo en dat is voor een fotograaf een voordeel. Vorige week nog, toen het sneeuwde, heb ik er mooie foto's kunnen maken voordat alles weer gesmolten was. Het voordeel is ook dat je het door en door kent, dus je weet waar je moet zijn." Hij wordt nog steeds af en toe verrast door wat hij aantreft.
Het bescheiden gebied blijft hem inspireren en uitdagen. Dat was zeker de afgelopen zomer zo: "Door de lange droogte veranderde mijn plek drastisch. Verschillende vennen droogden langzaam op en dat had vanzelfsprekend flinke gevolgen voor de natuur. De sfeer van mijn 'patch' werd er heel anders door en dat bracht nieuwe fotografische uitdagingen met zich mee. Als je goed om je heen kijkt kun je je eindeloos verliezen in zo’n gebied, ook al kom je er zoals ik al jaren."
In Bobs fotografie is sfeer heel belangrijk. "Die moet er bij mij altijd in zitten. Bij macrofotografie komen daar nog licht en kleur bij. Die moeten kloppen. En macrofoto's maken kan overal. Het hoeven niet alleen bloemen en insecten te zijn. Overal vind je plekken met de meest waanzinnige details en kleuren. Als ik in m'n achtertuin een mooie vlinder op een bloem zie zitten, ben ik heel blij als ik daar een mooie foto van kan maken."
Zoals al eerder vermeld komt Bob graag in het natuurgebied rond de Grensmaas, dat ook bedoeld is als een betere waterafvoer en berging in tijden van veel regenwater. Daar heeft hij een bijzonder verhaal over. "Na het hoogwater in de jaren '90, toen onder andere Itteren en Borgharen geheel onder water kwamen te staan, startte men met de herinrichting van het dal van de Grensmaas, een project dat overigens nog steeds bezig is. Bij Meers kwam een extra geul, compleet met grindeilanden en stroomversnellingen. Een echt Nederlands stuk 'geregelde' natuur. Afgelopen jaren hadden we geen echt hoog water meer, waardoor het gebied langzaam maar zeker een beetje dicht groeide. Tot er begin 2018 wél een keer hoog water kwam."
Het hele gebied werd er als ware door heringericht. "De rivier verlegde zijn loop met 100 meter. Bizar gegeven in Nederland. Maar het had het effect van een soort reset. De natuur moest opnieuw beginnen. Op het kale grind verschenen ineens allemaal klaprozen. Een prachtig gezicht, maar tussen de klaprozen ontdekte ik tal van andere planten. Ik heb toen al die rode kleurpracht als achtergrond gebruikt voor die andere planten. De klaprozen, ook al waren dat uiteraard fotogenieke onderwerpen, werden het decor."
De camera die Bob het meest gebruikt is de GFX 50S. "Ik heb deze camera na nauwkeurig wikken en wegen gekozen," vertelt hij. 'Ik hoef geen camera die 30 frames per seconde kan schieten. Ik ben een slow photographer. De beeldkwaliteit staat bij mij voorop. De grote sensor zorgt voor een geweldige beeldkwaliteit, zowel in het scherpe als in het onscherpe. Bokeh (Japans voor 'aangename onscherpte') is heel erg belangrijk in de macrofotografie. En bij de GFX 50S is hij prachtig."
Ook is hij zeer te spreken over het dynamisch bereik van de sensor: "Ik kan in de nabewerking een schaduw makkelijk zonder problemen 4 stops lichter maken." Daarnaast is hij blij met de opklapbare en draaibare zoeker van de GFX 50S. "Ideaal als ik langere tijd onder een lastige hoek moet fotograferen." Verder is hij een echte fan van de bediening met grote instelwielen voor sluitertijd, diafragma (op de lens) en de belichtingscompensatie. "Ik hoef niet eerst een menu in."
Voor macrofotografie gebruikt hij de Fujifilm GF 120mm F/4.0 R LM OIS WR Macro. Deze waterbestendige en gestabiliseerde lens fotografeert niet in de klassieke macro 1:1 vergroting, maar in 1:2. Formeel is het dus een close-uplens, maar dat weerhoudt Bob er niet van er macrofoto's mee te maken. "Bovendien heb ik een tussenring, waardoor ik wel op ware grootte kan fotograferen."
Benieuwd naar het werk van Bob? Je ziet hieronder foto's die Bob gemaakt heeft met zijn Fujifilm-apparatuur.
