Alles wat je moet weten over ND-filters

Wij leggen graag uit wat dit filter met jouw foto's kan doen

ND-filters zijn ideaal voor wanneer je buiten gaat fotograferen. Het ND-filter, ook wel grijsfilter genoemd, is namelijk net een zonnebril voor je lens. Ben je benieuwd naar dit filter en wanneer je het het beste kunt gebruiken? Wij vertellen je aan de hand van de meestgestelde vragen alles wat je moet weten over ND-filters. 

Wat is een ND-filter?

ND staat voor 'Neutral Density'. Een ND-filter (ook wel grijsfilter genoemd) is eigenlijk een zonnebril voor je lens. Het is namelijk een lensfilter dat licht tegenhoudt. Deze filters zijn gemaakt van donker glas of plastic. Als je een ND-filter op je lens plaatst, zorgt het filter ervoor dat er minder licht op je camerasensor komt. Met als resultaat minder snel overbelichte foto’s. Dit is vooral handig wanneer je veel gebruik maakt van een groot diafragma of wanneer je wilt werken met een langere sluitertijd. Dankzij het ND-filter maak je ook op deze momenten mooie scherpe en goed belichte foto’s.

Wat zijn stops?

Wanneer het gaat over ND-filters, komt het woord 'stops' regelmatig voorbij. Stops geven aan hoeveel donkerder of lichter je beeld wordt. Zo kan je per foto kiezen hoeveel licht je wil tegenhouden of juist wil verdubbelen. Het is goed om te weten dat het gebruiken van een ND-filter ook effect heeft op het diafragma, de sluitertijd en de ISO-waarde. Zo kun je bijvoorbeeld gebruik maken van een langere sluitertijd wanneer je fotografeert met een ND-filter dat veel licht tegenhoudt, omdat er langer licht op je sensor kan vallen zonder dat de foto overbelicht wordt.

Om het effect van het ND-filter te berekenen op de rest van je instellingen zijn er handige rekensommetjes. Het verschil tussen bijvoorbeeld diafragma f/5.6 en diafragma f/8 is één stop. Bij de sluitertijd werkt dit hetzelfde, een sluitertijd van 1/250 en 1/125 is ook één stop. Bij sommige filters wordt er een handig kaartje geleverd waarmee je eenvoudig kan zien wat de juiste sluitertijd is in combinatie met het grijsfilter. Stel je hebt een sluitertijd van 1/200 en je zet een 4 stops ND-filter op je lens, dan wordt je sluitertijd vier keer zo lang. Ofwel, 1/12. 

We snappen dat dit lastig is, maar hoe meer je oefent, des te makkelijker het straks wordt. Wie weet maak jij straks ook zulke foto's:

Zonder ND-filter

Met ND-filter

Wanneer gebruik je een ND-filter?

Er zijn verschillende redenen waarom je een ND-filter kunt gebruiken. Een van de bekendste redenen om een ND-filter te gebruiken, is het vastleggen van beweging van bijvoorbeeld water van een waterval of licht van een auto. Wanneer je bij het vastleggen van water of de lichtstrepen een grijsfilter gebruikt, kun je een langere sluitertijd gebruiken.

Daarnaast kun je een ND-filter op je lens zetten wanneer je een groter diafragma wilt gebruiken. De functie van een grijsfilter in dit geval is het beschermen tegen overbelichting. Een grijsfilter wordt vaak op deze manier gebruikt bij het vastleggen van portretten.

Zonder ND-filter

Met ND-filter

Een greep uit ons aanbod:

Welke verschillende ND-filters zijn er?

Er zijn twee verschillende ND-filters: filters met een vaste stop wil of een variabele stop. Als je kiest voor een ND-filter met een vaste stop, dan moet je van tevoren kiezen welke intensiteit je wil. Bij een variabel filter kan je op het moment zelf de juiste stand bepalen. Dit is erg fijn als je het filter voor alle mogelijkheden wilt gebruiken. De juiste stand kan je instellen door aan het filter te draaien waardoor het glas lichter of donkerder wordt. Je moet wel blijven opletten, want als je het filter volledig dichtdraait, heb je kans op zwarte vlekken in het beeld.

ND-filters met een vaste stop
Filters met een vaste stop zijn de filters die je het meeste ziet. Dit filter heeft een vaste sterkte. Als je een andere sterkte nodig denkt te hebben, dan moet je een ander ND-filter op je lens zetten. De sterkte wordt altijd aangegeven in nummers of stops.

ND-filter met een variabele stop
De filters met een variabele stop werken net iets anders. Bij dit type filter kan je namelijk de sterkte aanpassen. Dit zorgt ervoor dat je zelf kan bepalen per situatie hoeveel licht je wil tegenhouden. Variabele filters zijn vooral handig wanneer je tijdens een shoot in verschillende omstandigheden werkt. Wanneer je bijvoorbeeld buiten fotografeert en de wolken schuiven voor de zon, dan kun je gelijk je filter aanpassen, in plaats van dat je een tweede filter bij je moet hebben. 

Kun je ook filmen met een ND-filter?

Ja, ook bij het filmen met je camera kan een ND-filter je goed helpen. Zo kan een ND-filter ook bij filmen zorgen dat je foto niet snel overbelicht raakt. Maar is er wel iets bijzonders waar je op moet letten wanneer je wilt filmen met een ND-filter op je lens: de sluitertijd moet namelijk het dubbele zijn van de framerate die je gebruikt. Vandaar het belang van ND-filters, want doe je het niet dan verandert je shot in een volledige lichtflits. Door het ND-filter worden de shots weer voorzien van de juiste lichtbalans.

Lang verhaal kort: alle tips en voordelen van een ND-filter

Om af te sluiten, hebben we de voordelen van het ND-filter en nog wat handige tips op een rij gezet. 

 

Voordelen van ND-filters
We beginnen met de voordelen van de filters. ND-filters...

  • Verminderen het binnenkomende licht;
  • Kunnen een ‘motionblur’ toevoegen bij bewegende objecten;
  • Geven je de mogelijkheid om lange sluitertijden te gebruiken bij daglicht;
  • Geven je de kans om op een gedeelte van jouw kader minder licht te ontvangen;
  • Laten je gebruik maken van een groot diafragma (f/1.8).
 

Tips voor het gebruik bij een ND-filter
Ga jij een ND-filter gebruiken? Dan hebben wij nog een paar laatste tips:

  • Gebruik een ND-filter voornamelijk in situaties met veel licht, zoals overdag.
  • Wanneer je gebruik maakt van een ND filter, fotografeer dan in de M-modus.
  • Variabele filters zijn handig wanneer je in verschillende situaties fotografeert.
  • Let op bij het filmen met ND-filters, dat de framerate in verhouding met de sluitertijd goed staat ingesteld. 

Kort maar krachtig: ND-filter

Benieuwd waarom iedereen eigenlijk een ND-filter nodig heeft? Ons videoteam legt het in deze video haarfijn uit: