Dit interview komt uit ons archief. Eerste publicatie: ...
Wie fotograaf Brendan de Clercq vraagt wat hij het belangrijkste in zijn werk vindt, krijgt een kort antwoord: ‘Vertrouwen.’ Want daar draait het om, volgens de in Alkmaar gevestigde modelfotograaf en Sony-ambassadeur. ‘Op het moment dat iemand bij mij de studio instapt begin ik met het smeden van een vertrouwensband. Ik wil namelijk dat het model zich bij mij volledig op zijn of haar gemak voelt, zodat ik de echte persoon op de foto kan zetten.’
Interview | Samenwerking met Sony | Apparatuur voor portretfotografie
Hij omschrijft het proces dat voor het maken van de foto komt als het ‘wegpellen van lagen’. ‘Als iemand voor het eerst mijn studio binnenwandelt is diegene niet zichzelf. Het is een vreemde omgeving, er gebeurt misschien van alles, zoals het opbouwen van de belichting. Als je daar voor de shoot niets mee doet, zie je dat hoe dan ook terug in het resultaat. Mensen zetten een masker op, zijn niet zoals ze zijn. Terwijl ik ze als zichzelf op de foto wil.’ Om die reden hecht Brendan heel veel waarde aan het voorgesprek.
Daarin kan hij vragen stellen aan het model, om hem of haar beter te leren kennen. ‘Ik let tijdens het voorgesprek heel goed op de gezichtsuitdrukkingen, zodat ik tijdens de shoot weet wat ik moet zeggen of vragen om die gezichtsuitdrukking te krijgen waarvan ik denk: dit is ‘m, dit is de foto die ik wil hebben.’ Communicatie is dus alles. ‘Het model en ik: wij maken samen de foto. En dat geldt voor iedereen die ik fotografeer: of het nou een bekende persoon is of de overbuurman.’
'Ik ben een echte close-up fotograaf. Tijdens de shoot sta ik dicht op mijn model. Hier geldt ook: communicatie en vertrouwen. Al jaren voor #metoo wist ik dat vertrouwen het allerbelangrijkst is. Ik vraag mijn modellen altijd of ik ze mag aanraken. Als ik bijvoorbeeld een shoot heb voor cosmeticamerk l’Oréal moet ik soms een haarlok net een beetje anders leggen om de goede foto te krijgen. Ik ben als fotograaf de enige die weet hoe die lok moet vallen; ik kom dus heel dichtbij. Dat kan alleen maar omdat mijn model mij volledig vertrouwt.’
‘Ik let tijdens het voorgesprek heel goed op de gezichtsuitdrukkingen, zodat ik tijdens de shoot weet wat ik moet zeggen of vragen om die gezichtsuitdrukking te krijgen waarvan ik denk: dit is ‘m, dit is de foto die ik wil hebben.’
Met smaak vertelt Brendan hoe hij ooit een foto moest maken van Golden Earring-zanger Barry Hay. ‘Ik was die dag de twintigste fotograaf en de laatste voor de lunch. Nou, dan weet je van tevoren: dan heeft Barry honger en er eigenlijk niet zo’n zin meer in. Dus wat deed ik? Ik kocht van tevoren een fles van zijn favoriete champagne. Dus ik naar binnen. Ik kreeg 10 minuten voor de foto. 'Nou, zei ik, zo werkt het dus niet.' Discussie. Enfin, Barry komt binnen en vraagt wat er loos is. Ik laat ‘m die champagne zien en zeg: 'Kijk eens wat ik voor je heb meegebracht?'
'Eind van het liedje was dat ik een half uur kon fotograferen en dat Barry me meenam naar de lunch. Omdat ik die champagne had meegebracht. Ik mocht vervolgens een week later een shoot met hem doen in Paradiso.'
'Tien jaar later reisde ik naar Curaçao - waar Hay het grootste deel van het jaar woont - om hem weer te fotograferen. Hij herkende me nog: 'Hé Brendan, ik heb die foto met die champagne nog steeds in Nederland aan de muur, op de allerbelangrijkste plek van het huis.' Oh, zeg ik, waar dan? Zegt ie: 'Op de wc.’'
Ruige zwart-witfoto’s, close-up en met veel contrast zijn Brendans handelsmerk. ‘Klanten zoeken mij op vanwege mijn stijl van fotograferen. ‘Ik ben groot geworden met zwart-wit. Mijn vader was een filmer, in mijn eerste camera’s zaten alleen zwart-witrolletjes.’ Mijn hele denkwijze is zwart-wit. Met zwart-wit pak je volgens mij de essentie van iemand, niets leid je daarvan af. Je bent ook kwetsbaarder in zwart-wit.’ Brendan is fan van grote zwart-wit fotografen als Ansel Adams, de uitvinder van het zone-systeem.
Dat neemt niet weg dat Brendan de laatste tijd steeds vaker in kleur fotografeert. ‘Waarom? Omdat ik wil blijven leren. Ik wil nieuwe dingen ontdekken, dus ook kleurenfotografie. Mijn motto is: ‘Op een dag maak ik de beste foto’. Dat kan ook een kleurenfoto zijn. Zolang ik de essentie van de gefotografeerde maar kan pakken. Om dezelfde reden wil ik ook kinderen fotograferen. Dat vind ik namelijk heel moeilijk, om met kinderen dezelfde vertrouwensband te krijgen als met volwassenen. En het mag best mislukken, ik vind het niet erg om op m’n bek te gaan. Daar leer ik alleen maar van.’
'Met zwart-wit pak je volgens mij de essentie van iemand, niets leid je daarvan af. Je bent ook kwetsbaarder in zwart-wit.’
Er zijn mensen die Brendan nog heel graag wil fotograferen. Zijn filmhelden bijvoorbeeld: Robert de Niro en Al Pachino. Dichter bij huis, maar misschien wel net zo moeilijk, staat Geert Wilders op zijn lijstje. ‘Niet omdat ik zo’n fan van hem ben, maar omdat ik wil weten wie hij echt is. Wilders is ook een baby’tje geweest, hij is niet geboren zoals hij nu is. Om dezelfde reden wil ik de baas van Noord-Korea wel een een dagje volgen, Kim Jong-un. Lijkt me heel interessant. En het gaat me lukken ook!’
De camera waarmee Brendan meestal werkt is de Sony A7R III. ‘Een fantastische camera. Een verlengstuk van mijn gedachten. Wat ik bedenk, kan ik ermee zonder dat ik er over na hoef te denken. Net zo intuïtief als je iemand een hand geeft, daar hoef je ook niet meer over na te denken. Dat doe je gewoon.’ Omdat de Alkmaarder graag met zijn diafragma wijd open fotografeert, is hij ontzettend blij met de extreem goed werkende eye-autofocus van de Sony, die feilloos scherpstelt op de ogen (of het dichtstbijzijnde oog) van het model.
‘Met een groot diafragma, en dus een minimale scherptediepte, is de kans op onscherpe ogen best groot. Een beetje beweging en de ogen zijn uit de scherpte. Met de eye-autofocus gebeurt dat niet. Het is altijd raak, ook als het model beweegt. En ik maak maar éen foto per keer hè, Niks ratatata (op continu, red) en er vanuit gaan dat er altijd wel een goeie tussen zit. Zo werk ik niet. Ik weet gewoon dat ik met m’n Sony altijd goed zit.’
Dit is ook niet in de laatste plaats te danken aan Brendans favoriete lens, de 85mm F/1.4 G-Master. ‘Wat een lens is dat. Haarscherp, ook bij volle lensopening. De snelle scherpstelling werkt prima samen met de eye-AF’ Belangrijk is dat de lens ook op de toekomst is voorbereid. Het is een G-Master, dus geschikt voor sensoren met een 100-megapixel sensor. Die komen er snel aan, dat is zeker. Dus ik zit de komende jaren goed.'
Bekijk hieronder onze selectie van ideale camera's en objectieven waarmee je prachtige portretten kunt maken. Voor gevorderde of professionele fotografen zijn de Sony A7R mark II of mark III ideaal! Voor een beginnende fotograaf die een lichtgewicht camera zoekt voor onderwerg met hoge beeldkwaliteit is de RX100 mark VI perfect. Bekijk ook onze selecte aan lichtsterke objectieven voor de mooiste beelden.
De Sony A7R mark III is een snelle full frame systeemcamera die de hoogste snelheden, resoluties en kwaliteit biedt. De 42,2 megapixel CMOS-beeldsensor en BIONZ-X beeldprocessor zorgen voor opnamesnelheden tot wel 10fps, snelle automatische scherpstelling en perfecte AF/AE-tracking. Het autofocussysteem zorgt ervoor dat ook op bewegende onderwerpen moeiteloos gefocust kan worden. Daarnaast beschikt hij over een ingebouwde 5-assige beeldstabilisatie.
Bekijk deze cameraDe Sony A7R mark II is een full frame met een 42,4 megapixel Exmor R back-illuminated CMOS sensor. Dit sensorontwerp verbetert de prestaties bij weinig licht en versnelt de data in het gehele systeem. Dit resulteert in hoge resolutie foto's en UHD 4K-video opname. Door de BIONZ X-beeldprocessor kunnen deze beelden worden geproduceerd bij ISO gevoeligheden tot 102.400 met 5bps. Silent Shooting is ook beschikbaar voor de fotografen die zeer stil moeten fotograferen.
Bekijk deze cameraDe Sony RX100 mark VI is een razendsnelle compactcamera die beschikt over een hoogwaardige Zeiss 24-200mm f/2.8-4.5 zoomlens. De camera beschikt over maar liefst 315 fasedetectiepunten en kan tot wel 24fps schieten met autofocus. Hierdoor kan je ontzettend nauwkeurig op jouw onderwerp scherpstellen en bent je altijd verzekerd van de allerbeste beeldkwaliteit. Het ingebouwde Fast Hybrid autofocussysteem stelt je tevens in staat de focus te vinden in slechts 0,03 seconde.
Bekijk deze cameraDe Sony FE 100mm F/2.8 GM OSS is een lens die speciaal is ontworpen om schitterende, onscherpe achtergronden te creëren waarbij het onderwerp los lijkt te komen van de achtergrond. Een afgerond 11-bladig diafragma draagt bij aan een mooi bokeh effect. Het stof- en spatwaterdichte ontwerp laat het werken in slechte omstandigheden toe en door de rubber beklede ringen behoud je ook in koudere temperaturen controle over de bediening.
Bekijk deze lensDankzij een 50mm brandpuntsafstand is deze lens breed inzetbaar. Hij is onder andere geschikt voor landschaps-, portret-, product- of bijvoorbeeld reportagefotografie. Deze lens is ideaal om mee te nemen dankzij het compacte formaat en het lichte gewicht. Deze lens heeft een maximaal diafragma van F/1.8 en beschikt over een cirkelvormig diafragma van 7 bladen. Deze compacte camera beschikt daarnaast ook over een Silent Shutter.
Bekijk deze lens
Deze high end GM portretlens heeft een maximaal diafragma van F/1.4 waardoor hij zeer geschikt is bij moeilijke lichtomstandigheden. Het optische ontwerp bevat drie extra-low dispersion elementen om chromatische aberraties te minimaliseren en één XA element, die sferische aberraties minimaliseert voor een hoge mate van scherpte en helderheid. Hij beschikt over 11 cirkelvormige diafragmabladen wat zorgt voor een vloeiende en zachte bokeh.
Bekijk deze lens