Hoe werk je met weinig licht?

5 tips van fotograaf Thom Verhoeven

Thom: "Bij evenementen is er vaak beperkt licht en bewegen de artiesten juist vrij intensief. Dit is een combinatie die het scherp en goed vastleggen van de actie erg lastig kan maken. Op deze pagina geef ik je tips waarmee je het camera- en techiekgedeelte kunt verbeteren wanneer je actie in weinig licht in beeld wil brengen."


Time je shots van tevoren

‘’Een artiest beweegt tijdens een optreden. Hoe snel en op welke manier is afhankelijk van het soort muziek. Het is handig als je de muzikant een beetje kent. Dan zie of hoor je bepaalde momenten aankomen. Let daarbij op de (enigszins) vaste patronen die je bij een onderwerp als het licht vaak ziet terugkeren. Zo draaien de lampen vaak om de zoveel tijd of veranderen ze van kleur. Het onderwerp beweegt soms in een bepaalde route over het podium. Als je dit weet voordat je begint aan je opdracht, dan kun je je voorbereiden en rekening houden met de ideale compositie in combinatie met het goede licht."

Schiet in burst

“De burst-modus gebruik ik zelf niet al te graag. Ik ben er niet per se fan van. Toch is het handig om deze modus te gebruiken, want vooral beginners hebben dan meer kans op een voltreffer. Zelfs de meest simpele camera's beschikken tegenwoordig over een burst-functie. Met deze functie kun je meerdere beelden achter elkaar maken. Als je op momenten waarop veel gebeurt deze modus gebruikt, ben je ervan verzekerd dat er altijd wel een goede foto bij zit. Maak daarom korte bursts tijdens actiemomenten. Je kunt beter een foto te veel dan te weinig maken. Achteraf kun je dan de beste foto's selecteren.”

Begin bij het begin als het gaat om belichtingsinstellingen

‘’Het diafragma heb ik vrijwel altijd op de grootst mogelijke opening staan. Het is wenselijk een objectief van ergens tussen de f/1.2 tot f/2.8 te hebben, veel hoger zal resulteren in hogere ISO-waarden. Dit omdat de sluitertijd die je moet hanteren op een gegeven moment niet lager 'kan' om nog scherpe foto's vast te leggen.

Beeldstabilisatie kan met langere brandpunten helpen maar heeft uiteraard geen invloed op bewegende onderwerpen. De sluitertijd die ik als ondergrens aanhoud voor statische onderwerpen is vaak 1/60e en voor lopende/dansende personen vaak 1/250e en als het licht het toelaat zelfs hoger. 

ISO-waarden zijn vaak al 1600+. Toch heeft mijn voorkeur vaak toch scherpte dan minder ruis in het beeld. Beeldruis is nog te corrigeren maar bewegingsonscherpte niet. Een goed belichte foto waar ruis in zit is veel makkelijker op te poetsen dan een onderbelichte foto waar enorm veel ruis in zal worden geïntroduceerd als je in de nabewerking voor de slechte belichting gaat compenseren.”

Gebruik enkelpunts, kleine groep AF of gezichtsherkenning

“Veel camera's raken van slag op het moment dat er groot contrast zit tussen plaatsen in de foto. Een camera heeft vaak de neiging om op het lichtste deel van een foto scherp te stellen, bijvoorbeeld op een lamp. Een camera met meer contrastpunten heeft hier minder last van.

Door een kleiner groepje AF-punten te gebruiken en deze zelf te sturen limiteer je de camera naar een bepaald gebied binnen de compositie en is de kans op correcte scherpstelling groter. Bovendien is de camera aanzienlijk sneller omdat je aangeeft wáár je scherpstelling wilt in plaats van dat je de camera dit over het hele beeld zelf laat beoordelen.

Moderne systeemcamera's beschikken vaak over gezichts- en zelfs oogdetectie. Dit is een handige tool voor het vast leggen van actie. De camera doet al het werk in een zeer korte tijd. Soms is het wenselijk om in de AF-S /single shot te fotograferen, waar een AF-C of Servo vaak kan hunten of nerveus wordt bij weinig licht. Let hierbij uiteraard wel op de kleine scherpte-diepte als gevolg van de grote diafragma-opening."

Fotografeer in RAW

“De nabewerking van foto's gemaakt met kunstlicht heeft veel invloed op het uiteindelijke resultaat. Als je foto's in RAW opslaat, sla je ruwe data op. Het voordeel is dat je in het nabewerkingsproces over veel meer informatie beschikt dan bij een JPG-foto.  Tijdens de actie kun je niet altijd zelf je witbalans instellen. In de nabewerking kun je dit dan nog, zonder kwaliteitsverlies, verbeteren. Ook voor het reduceren van wat ruis, verwijderen van kleurzwemen en corrigeren van huidtinten is het een vereiste om in RAW te fotograferen.’’ Lees hier meer over hoe je het beste je evenement- en concertfoto's kunt nabewerken.

What's in the bag?

Thom: “De apparatuur is zeker niet het belangrijkste. Toch is het van belang om de correcte apparatuur te hebben. Zoals eerder aangehaald zijn lenzen met een groot diafragma een must. Daarbij is het natuurlijk handig dat de objectieven ook snel kunnen scherpstellen. Helaas bestaat de perfecte lens niet, en is het soms dus noodzaak te kiezen per situatie. Zo kan het bij een grotere concertzaal voorkomen dat je alleen vanuit achterin met een telelens de zaal kan fotograferen, terwijl je soms met je neus onder de voeten van een artiest met groothoek vooraan mag staan. Gelukkig zijn er veel betaalbare instap opties zoals een 50mm f/1.8 welke geweldige resultaten en kwaliteit kunnen leveren voor het geld.

Zelf werk ik momenteel met mijn Sony A7 mark III i.c.m. Tamron FE 28-75 f/2.8 RXD, Sony FE 55mm f/1.8 Zeiss en de Sony FE 85mm f/1.4 GM. Soms kan het voorkomen dat ik iets met meer zoombereik nodig heb en dan gebruik ik de Sony 70-200mm f/2.8 GM. Maar veel van mijn beste werk heb ik geschoten met een 'oude' Nikon D700 in combinatie met een relatief betaalbare 85 en 50mm lens. Dat bewijst maar weer dat je vaak net dat beetje extra krijgt door de juiste lenzen en een stukje techniek."

Sony A7 mark III

Sony A7 Mark III

De Sony A7 Mark III is een krachtige camera met maar liefst 963 AF-punten.

Bekijk de Sony A7 III

Tamron 28-75 zoomobjectief

Tamron 28-75mm f/2.8

Deze Tamron lens is een veelzijdige zoomlens met zeer snelle én stille scherpstelmotor.

Bekijk de 28-75mm f/2.8

Sony Zeiss 55mm prime objectief

Sony 55mm f/1.8

Dit prime-objectief met Zeiss glas levert fantastische beelden bij weinig licht.

Bekijk de 55mm f/1.8

"Als ik een lens zou moeten kiezen, dan zou dit uiteraard de 28-75mm f/2.8 zijn. Lenzen met een vergelijkbaar brandpunt en diafragma zijn nu eenmaal de meest flexibele lenzen voor dit soort situaties. Zelf houd ik meer van het werken met prime lenzen, mede door de beeldkwaliteit en grote lichtopbrengst maar dit is lang niet altijd even handig in verband met de dynamische artiesten en veranderingen op het podium. Een moderne (fullframe) camera is niet per se een vereiste maar maakt een groot verschil in de hogere ISO-waarden.”


Wie is Thom Verhoeven?

Thom is een 24-jarige Rotterdammer die werkzaam is bij Kamera Express op de B2B- en occasionafdeling. Naast zijn werk bij Kamera Express is hij vrijwel altijd bezig met fotografie en beeldmaken. Wat betreft het fotograferen in opdracht richt hij zich voornamelijk op bruiloften, evenementen en concerten.

Thom kwam via vrienden in deze branche terecht. ‘’Ik mocht meedraaien tijdens events. Na heel veel oefenen, try&error en onderzoek doen op het internet kreeg ik de techniek onder de knie. Op deze pagina geef ik je tips waarmee je het camera- en techiekgedeelte kunt verbeteren, wanneer je actie in weinig licht in beeld wil brengen.’’

Terug naar de overzichtspagina